.:.www.odunpazarliyiz.tr.gg.:.

Bizans döneminde Dorylaion şehri olarak bilinen ve 1176 yılında Selçuklu hükümdarlarından II. Kılıçarslan tarafından fethedilen şehir uzun süre Sultanönü Sancağı olarak kalmıştır. Bizans'tan Selçuklulara, Osmanlılardan Cumhuriyet'e kadar uzanan kadim bir şehirdir. Eskişehir.

Bazı tarihçilere göre Karacaşehir olarak bilinen Odunpazarı; Eskişehir'in güney kesimindeki tepelerin üzerine kurulmuştur. Eskişehir'de 1905 yılında çıkan büyük yangın kentin aşağıda bulunan esnaf bölgesini ortadan kaldırınca, ticarethaneler ve kamu yapılarının bu bölgeye doğru kaydığı "Odunpazarı" ismini alan bölge, aynı zamanda; lületaşı ustaları, bakırcılar ve demirciler gibi geleneksel el sanatlarının isimleriyle anılan sokakların kurulmasına sahne olmuştur. Osmanlı sivil mimari örneklerini koruyan kent, kıvrımlı yolları, çıkmaz sokakları, ahşap süslemeli bitişik düzenli, cumbalı evleri ile örf, adet ve geleneklerini koruyarak bir bütün olarak günümüze kadar gelmiştir.

Odunpazarı'nda dinsel ve sosyal amaçlı yapılar, kamu yapıları ve ticari yapılar bulunmaktadır. Kurşunlu Camii ve Külliyesi, Çoban Mustafa Paşa tarafından 1525'de bir külliye halinde yapılmıştır. Akoğlan Camii, Müftü Camii, Tiryakizade Hasan Paşa Camii, Sivrioğlu Camii, şeyh Şahabettin Türbesi, dini yapıların en önemlileridir. Kamu yapılarının başında Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi üslup ve yapısal özellikleri taşıyan Atatürk Lisesi, Cumhuriyet Tarihi Müzesi (eski Askerlik şubesi) ve Mal Hatun ilköğretim okulu gelmektedir. Odunpazarı Semti, "Odunpazarı Tarihi ve Kentsel Sit Alanı" olarak tescil edilerek korunmaya alınmıştır.

Gizemli Odunpazarı Evleri Odunpazarı'nda evler, tipik Türk mimarisinin özgün örneklerinden olan ahşap, çatılar arasına doldurulan kerpiçlerle yapılmış cumbalı evler, yapılanmışlıklarına rağmen yüzümüze gülümsüyor adeta.
Odunpazarı'nda gezerken birbirine bakan pencereler, sokaklar arasında gezerken bir bakıyorsunuz devasa bir konak, bir bakıyorsunuz yanında beton yığını bir yapı. Beton yığınına baktıkça üşüyor, konağa baktıkça içiniz ısınıyor. O konağın terk edilmeden önceki hali gözünüzün önüne geliyor ve içiniz burkuluyor. Bir şehrin sokakları bu kadar mı güleç yüzlü olur bunu Odunpazarı'nda fark ediyorsunuz Orta mahalle, Cunudiye, Dede mahallelerini birbirlerine açılan odalar gibi adete. Çoban Çeşme Sokağı, Yeğilefendi Sokağı, Kalender sokak derken bir de bakıyoruz mahallenin ortasında mezarlığın yanından geçiyoruz. Burada imdadınıza, gönüllerin dil mimarı, sevginin, kardeşliğin, evrensel insan hassasiyetini her dem yüreğinde gül gibi taşıyan ve Eskişehir'in dünyada övünç kaynağı Yunus Emre yetişiyor."Bunlar bir vakit beyler idi, kapıcılar korlar idi.Gel imdi gör, bilmeyesin, bey hangisidir ya kulları" Odunpazarı bütün gizemi ve ihtişamı ile görenleri kendine hayran bırakan, Odunpazarı Belediye Başkanı Burhan Sakalı’nın "kültürün Başkenti" yapmaya kararlı olduğu bir bölge. Yüzyıllardır ihmal edilen bu bölge yeniden eski ihtişamına döndürülmeye çalışılıyor. Odunpazarı evleri, Safranbolu ve Beypazarı evlerine göre daha otantik, daha gösterişli. Osmanlı'nın son döneminde zengin ailelerin oturdukları konaklar, Başkan Burhan Sakallı'nın "Odunpazarı Evleri Yaşatma Projesi" ile yeniden Yaşanılacak mekanlar haline getiriliyor.

Geçtiğimiz günlerde Eskişehir'in merkez ilçelerinden birisi olan Odunpazarı Belediyesi'nin davetlisi olarak bu bölgeye gittim. Odunpazarı Belediye Başkanı Burhan Sakallı ile tarihi evleri gezdim. Gerçekten muhteşem bir organizasyonla karşılaştım. Gizemli tarihin gün yüzüne çıkışına tanık oldum. Tarih adına sevindim ve gururlanarak Başkan Burhan Sakallı'yı tebrik ettim.

Bu evler Osmanlı'nın son dönemine yakın gelir düzeyi yüksek aileler tarafından yaptırılmış. Ayakta kalan evlerin büyük bir bölümünde insanlar oturuyor. Bazıları yıkılmış yerine yenileri yaptırılmış, bazıları da bakımsızlıktan kaderlerine terk edilmiş. Yeniden restore edilmiş konaklara girdiğinizde kendinizi alamıyorsunuz. içlerinde 3-4 neslin Yaşadığı bu evlerde kim bilir ne hikayeler Yaşanmıştır diye düşünüyor ve vaktin nasıl geçtiğini anlamıyorsunuz.
Gez Türkiye'yi Gör Odunpazarı'nı Safranbolu ve Beypazarı'nı gezmiş olanlar, Odunpazarı'nın bu iki yerden daha özgün ve otantik mimariye sahip olduğunu farkederler. Ortak miras olarak kabul ettiğimiz bu kültürel değerlerimizi gelecek kuşaklara aktarmak için kollarını sıvayan Odunpazarı Belediye Başkanı Burhan Sakallı, geçmişten aldığı mirası gelecek kuşaklara bırakmak için harekete geçmiş. Sakallı, Odunpazarı'nı bir turizm kenti yaparak Eskişehir'e yılda 250 bin turist, 5000 kişiye iş istihdamı ve 50 milyon ytl. ekonomik girdi sağlamayı amaçlıyor. Odunpazarı Belediye Başkanı Burhan Sakallı, Odunpazarı'nın tarihi dokusunu ve içindeki tüm sivil mimari özellikleri ile canlandırıp, bölgeyi tarihi, kültürel ve sosyal yönüyle Türkiye genelinde bir markaya dönüştürmek istediğini aktarıyor ve "Doğduğum topraklarla ödeşiyorum, mirası miras olarak bırakıyorum" diyor. Çok yakın bir gelecekte bu çalışmalar semeresini verecek ve Odunpazarı; çarşıları, hanları, arastaları, kır kıraathaneleri, restoranları, butik otelleri, ışıl ışıl sokakları ve Türkiye'nin en iyi korunmuş tarihi mimari dokusuyla yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı haline gelecek. Odunpazarı'na ayak basınca yemeğinizi yiyebilecek, çayınızı içecek, el sanatları ürünleri satın alabilecek, butik otellerde konaklayabileceksiniz. Camilerin, şadırvanların, kervansarayların ve 300 yıllık evlerin bulunduğu Odunpazarı bölgesi restorasyon çalışmaları bittiğinde turizme açılacak ve sosyal hayat bugünkünden daha canlı ve hareketli olacak; bu da hiç kuşkusuz bölgenin ve şehrin ekonomik hayatına olağanüstü katkılar sağlayacaktır. Odunpazarı Geçmişi Kadar Görkemli Bir Geleceğe Hazırlanıyor
Eskişehir'de şehir merkezinde yapılaşma başlayınca Odunpazarı bölgesindeki tarihi evlerde oturan ve maddi durumu iyi olanlar daha modern bir Yaşam beklentisiyle evlerini terk etmişler. Aslında bu evlerde Osmanlı döneminde ve Cumhuriyetin ilk yılarında varlıklı insanlar yağıyormuş. Bu evler boş kalınca köyden kente göçen fakir insanlarımız zamanla bu evlere yerleşmişler, evlerde oturdukları süre içerisinde hiçbir bakım ve onarım yapmayınca zamanla bu tarihi evler deyim yerindeyse birer harabe görünümü kazanmış. Sonuçta bu tarihi bölge kimsesizlerin ve sahipsizlerin mekanı olmuş. Uzun yıllar ihmal edilen bu bölge kaderine terk edilmiş. Odunpazarı'nda oturan insanların bu bölgeye girmesi neredeyse imkansız hale gelmiş. Odunpazarı Belediyesi, bu içler acısı duruma son vermek için iki yıl boyunca hummalı bir çalışma yürütüyor. Belediye Başkanı Burhan Sakallı, çalışmalarının meyvesini şimdiden almaya başlamış, bu yok olmayla karşı karşıya kalan tarihi ve kültürel mirasımızı Türkiye'ye kazandırmaya çalıyor. En Büyük Restorasyon Projesi
Bugün beş ayrı sokakta devam eden çalışmaları da kapsayan "Odunpazarı Evleri Yaşatma Projesi"nin en önemli ayağını Beyler Sokak Sağlıklaştırması oluyor. Türkiye'nin en büyük restorasyon çalışmasının başlatıldığı Beyler Sokakta bulunan 27 ev adeta yeniden yapılmış. Buradaki birbirinden güzel tarihi evlerde ünlü konuklar ağırlanmaya başlamış bile. Tiryaki Hasan Paşa Sokağına bakan üç katlı bina Kurtuluş Savaşı yıllarında Yunan komutanın karargahı ve cephaneliği olarak kullanılmış. Arif Nihat Asya "Bayrak" şiirini bu evde yazmış. Aynı sokaktaki bir Başka eve buncan üç asır önce Evliya Çelebi misafir olmuş. Geçmişte ünlü kişileri ağırlayan bu evler yeniden hayata geçirilerek misafirlerini ağırlamaya hazırlanıyorlar.

Geleneksel El Sanatları Yeniden Hayat Buluyor Atlı Han, tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte çok eskilere dayanan bir çarşı. Odunpazarı'na gelen tüccarlar, seyyah ve yolcuların konakladıkları kervansaray türü bir yer. Ancak uzun yıllar kullanılmayınca harabeye dönmüş, bakımsızlıktan dolayı tamamen yıkılan han, orijinal yapısından esinlenerek yine Odunpazarı Belediyesi tarafından yeniden inşa edilerek geleneksel el sanatları çarşısına dönüştürülmüş. Zemin ve birinci kattan oluşan Atlı Han, içerisinde sanat atölyeleri ile lületaşı, gümüş ve geleneksel el sanatları ürünlerinin üretilip teşhir ve satışının yapıldığı bölümlerin yanı sıra, restoran ve kafeterya ile sosyal hayata kazandırılarak ticari bir merkez olarak hizmet veriyor. Otantik Film Platoları Odunpazarı Belediyesi, restorasyonu yapılan ve yapılacak bölgelerin altyapısını bir daha kazı yapılmamak üzere tamamıyla değiştiriyor. içme suyu, yağmur suyu, kanalizasyon, elektrik ve telefon hatları yenileniyor, doğalgaz döşeniyor. Tüm sokaklar yenilenerek Arnavut kaldırımlarına dönüşüyor. Karşınızda gerçek bir film platosu, bütün ihtişamıyla sizleri tarihin derin sayfaları arasına götürüyor. Burhan Sakallı: "şimdi Türkiye'nin Yeni Bir Markası Var" Odunpazarı Belediye Başkanı Burhan Sakallı, 2007 mayıs ayı itibariyle 100 evin restorasyonunu bitirmiş olacaklarını söylüyor. 2008 yılına kadar ise 200 evin restorasyon çalışmalarını bitirmeyi planladıklarını ifade eden Başkan Sakallı, restorasyon bölgesinde Yaşayan vatandaşların özellikle bayanların sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik durumlarını iyileştirmek için çeşitli projeleri hayata geçirdiklerini kaydetti. Burhan Sakallı: "Restorasyon yaptığımız bölgelerdeki özellikle kadınları meslek sahibi yapmak için KOSGEB ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı ile işbirliği yapıyoruz. Onları kursa gönderiyoruz. Yeni restorasyon bölgesinde işyeri açmak isteyen hemşehrilerimize hibe kredisi veriyor ve demirbaş yardımı yapıyoruz. Mimari dokuyu iyileştirmekle kalmıyor aynı zamanda bölgemizin sosyo-ekonomik yapısını da iyileştiriyor, restore ediyoruz" diye konuştu. Size tavsiyem, yolunuz Eskişehir'e düşerse, Odunpazarı evlerini mutlaka gezin, tarihin gün yüzüne çıkışına şahit olun. Odunpazarı Osmanlı'dan günümüze tanınan mimari dokusu ve bütün ihtişamıyla yeniden ayağa kalkıyor.